بررسی تاثیر تعارض کار- خانواده بر عملکرد شغلی با توجه به نقش میانجی بهزیستی روان شناختی مددکاران مستقر در مراکز شبانه روزی بهزیستی شهر مشهد

چكيده
تعارض میان نقش‌های شغلی و خانوادگی از مهم‌ترین چالش‌های شغلی در حرفه‌های خدماتی محسوب می‌شود و می‌تواند بر سلامت روان و کیفیت عملکرد کارکنان اثرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تعارض کار-خانواده بر عملکرد شغلی با توجه به نقش میانجی بهزیستی روان‌شناختی در میان مددکاران اجتماعی مستقر در مراکز شبانه‌روزی بهزیستی شهر مشهد است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل ۱۷۰ نفر مددکار از ۲۱ مرکز شبانه‌روزی مشهد بوده که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه ۱۱۸ نفر تعیین شد. روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده انجام گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه تعارض کار-خانواده کارلسون(2000)، پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف(2006) و پرسشنامه عملکرد شغلی پاترسون(1990) بود. اعتبار پرسشنامه‌ها از طریق تحلیل عاملی تأییدی برای روایی و ضریب آلفای کرونباخ برای پایایی مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس نسخه ۳ استفاده شد. یافته‌ها نشان داد تعارض کار-خانواده اثر منفی و معناداری بر عملکرد شغلی دارد و همچنین موجب کاهش بهزیستی روان‌شناختی می‌شود. از سوی دیگر، بهزیستی روان‌شناختی تأثیر مثبت و مستقیمی بر عملکرد شغلی مددکاران دارد. نتایج بررسی نقش میانجی حاکی از آن بود که بهزیستی روان‌شناختی بخشی از رابطه میان تعارض کار-خانواده و عملکرد شغلی را تبیین می‌کند؛ به‌طوری‌که افزایش تعارض میان نقش‌های کاری و خانوادگی از طریق کاهش بهزیستی روان‌شناختی، منجر به افت عملکرد شغلی می‌شود. نتایج تحقیق اهمیت توجه به ارتقای سلامت روان و کاهش تعارض‌های کار-خانواده را به‌عنوان راهبردی مؤثر برای بهبود عملکرد مددکاران اجتماعی نشان می‌دهد.
كلمات كليدي: تعارض کار- خانواده، عملکرد شغلی، بهزیستی روان شناختی