بررسی و مقایسه تأثیر آموزش رسمی و غیررسمی بر هویت اجتماعی دانش‌آموزان پناهنده (دوره متوسطه) شهر تهران

چکیده
پژوهش پیش رو باهدف بررسی و مقایسه تأثیر آموزش رسمی و غیررسمی بر هویت اجتماعی دانش‌آموزان پناهنده (دوره متوسطه) شهر تهران طراحی و اجراشده است. پژوهش ازنظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می¬باشد و ازنظر جمع‌آوری اطلاعات از روش¬های مطالعه کتابخانه¬ای و روش-های میدانی نظیر پرسشنامه استفاده‌شده است؛ بر اساس ماهیت و روش، یک پژوهش علی مقایسه‌ای است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان (دوره متوسطه اول) پناهنده شهر تهران است که بر اساس اطلاعات مندرج در گزارش آموزش‌وپرورش در سال ۱۴۰۱، آمار ۹۱۴۷ نفر بودند که در این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 367 نفر را به‌صورت روش نمونه‌گیری غیر تصادفی و به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه هویت اجتماعی محقق ساخته بر اساس پرسش‌نامه استاندارد شناسایی عوامل شکل‌گیری هویت اجتماعی طراحی گشته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که آموزش رسمی (دولتی) بر هویت اجتماعی دانش‌آموزان پناهنده (دوره متوسطه) شهر تهران تأثیر معنی‌دار داشته است؛ بنابراین می‌توان گفت که هر چه این‌گونه دانش‌آموزان در محیط‌های آموزشی دولتی و رسمی باشند هویت اجتماعی آنان نسبت به جامعه‌ای که در آن حضور دارند پررنگ‌تر می‌شود و شکل هویت اجتماعی جامعه را به خود می‌گیرند و به‌طوری‌که مدارس دولتی بیشتر از مدارس غیردولتی در شکل‌دهی هویت اجتماعی تأثیرگذار بوده است. همچنین آموزش غیررسمی(خودگردان) نیز بر هویت اجتماعی تأثیر می‌گذارد و می‌توان گفت: دانش‌آموزانی که در مراکز غیررسمی قرار دارند هویت اجتماعی آنان تحت عوامل دیگری می‌تواند شکل بگیرد به این‌گونه که نسبت به مراکز رسمی هویت اجتماعی آنان از خانواده‌هایشان نشات می‌گیرد تا مربیان مراکز غیررسمی؛ حال بین شدت اثر آموزش رسمی و غیررسمی بر هویت اجتماعی بنابر نتایج به‌دست‌آمده آموزش رسمی، به‌ویژه در مدارس دولتی، نقش بسزایی در شکل‌گیری هویت اجتماعی دانش‌آموزان دارد و هویت اجتماعی دانش آموزان پناهنده مدارس دولتی پررنگتر و همسو با ارزشهای کشور میزبان می باشد.

واژه‌های کلیدی: هویت اجتماعی، دانش‌آموزان پناهنده، آموزش رسمی و آموزش غیررسمی.

دانشجو:
لیلا سادات موسوی

استاد راهنما:
دکتر ابوالفضل معماری نیا

استاد مشاور:
دکتر حسین بهروان

زمستان 1403